Zorg van de toekomst
Naar het ziekenhuis als het moet, thuis als het kan
Zorg Thuis is één van de innovatielijnen van het Deventer Ziekenhuis. Zorg organiseren rondom de patiënt en als het kan, zoveel mogelijk thuis. Niet alleen omdat de overheid het opdraagt, we een arbeidsmarktvraagstuk hebben en zorgvraag toeneemt, we willen het als ziekenhuis ook omdat het prettiger voor de patiënt is en uitkomsten van zorg verbetert. Een win-win-win. ‘We denken aan een Sallands Monitoringcentrum.’
Het is geen vraag of we als ziekenhuis meer zorg bij de patiënt thuis moeten gaan leveren, het is bittere noodzaak. Om een aantal redenen. De zorgvraag neemt de komende jaren alleen maar toe omdat de bevolking vergrijst. Oudere mensen hebben nu eenmaal meer klachten. En politiek is afgesproken dat de kosten voor ziekenhuiszorg niet mogen stijgen. Bedrijfskundig manager van het Deventer Ziekenhuis en lid van het kernteam Zorg Thuis, Laura Nijssen: ‘Dus als we de groei willen managen, de omvang van aangeboden zorg gelijk willen houden, moeten we minder patiënten naar het ziekenhuis laten komen.’ Het is een kostenverhaal, maar ook een maatschappelijke opdracht. Laura Nijssen: ‘De patiënt vraagt erom. De mens verandert door digitalisering en wil steeds vaker zorg thuis omdat het kan. Doen wij het niet, gaat-ie naar een andere zorgverlener.’ Overall zegt Laura over de zorg van de toekomst: ‘Thuis als het kan, naar het ziekenhuis als het moet.’ Maar zorg op afstand wil niet per definitie zeggen dat dat goedkoper is. Er moeten verpleegkundigen naar de patiënt toe, beeldbellen moet worden ingericht, thuismetingen moeten worden beoordeeld, etc. Laura: ‘Het is efficiënter om een wachtkamer vol patiënten te hebben, maar maatschappelijk is het niet wenselijk.’ Maar ook hier gaat de “kost voor de baat” uit. Laura: ‘Als je eenmaal volume hebt aan patiënten die je op afstand kunt bedienen, wordt het ook goedkoper.’
Sallands Monitoringcentrum
In die ontwikkeling naar Zorg Thuis worden ook al stappen gemaakt. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen berekende dat eind 2022 zo’n dertig procent van de fysieke poli’s zijn vervangen door digitale zorg. Ook het Deventer Ziekenhuis heeft al een aantal voorbeelden van zorg op afstand. Zo monitoren we zwangeren al enkele jaren thuis, krijgen sommige mensen chemokuren thuis, zetten we samen met de thuiszorg een smartglass in waarmee wondzorgexperts op afstand mee kunnen kijken met een wondconsulent in de thuissituatie en doen nierpatiënten aan thuisdialyse. In dit magazine lees je ook over de ontwikkelingen die er op dit moment binnen ons ziekenhuis zijn in de zorg voor patiënten met hartfalen. Bepaalde hartpatiënten die tot op heden in het ziekenhuis werden opgenomen, behandelen we nu thuis en door inzet van zelfmetingen en digitale zorg op afstand hoeven deze patiënten niet altijd meer voor routine controles naar het ziekenhuis te komen. Laura: ‘Dit zijn de gebieden waar we nu mee beginnen. Maar we denken voor de opschaling ook al aan een Sallands Monitoringcentrum, waarbij we samen met de thuiszorg en huisartsen in onze regio patiënten waar nodig op afstand in de gaten kunnen houden en middels videobellen digitale zorg op afstand kunnen verlenen. Op basis van alle thuismetingen kunnen we risico’s in kaart brengen om zo preventief mensen te helpen. Heb je al vroeg risicopatiënten (roken, diabetes, obesitas) in het vizier, dan worden ze minder snel ziek en komen ze minder snel in het ziekenhuis.’ Monitoring op afstand (zelf waarden meten) scheelt ook werk. Laura: ‘Als mensen dat thuis zelf doen, hoeft een verpleegkundige of doktersassistent het niet meer te doen. Dat scheelt tijd en handjes en kan ook een consult vanuit de spreekkamer korter. En beter.’ Marleen Ruijter is klinisch informaticus i.o. en eveneens lid van het kernteam Zorg Thuis. Zij zegt: ‘Vaak draait het bij zorg thuis helemaal niet om de meest hippe tools. Het zijn eigenlijk veel meer procesvraagstukken. Hoe kun je door slimmer te werken, efficiency bereiken én de zorg inhoudelijk verbeteren. Veel oudere mensen zitten ook helemaal niet te wachten op hele hippe apps. De inzet van technologie moet aansluiten bij de behoefte van de gebruiker.’
Fysiek ander ziekenhuis Het Deventer Ziekenhuis heeft voor die nieuwe zorg binnen en buiten de ziekenhuismuren ook een digitale strategie ontwikkeld. Daarin wordt nauw opgetrokken in het samenwerkingsverband Salland United. Het kernteam Zorg Thuis is er ook om medewerkers in het ziekenhuis te helpen wanneer zij ideeën hebben voor innovatie op dit vlak. Marleen: ‘ICT is best complex. Wij kunnen helpen om zaken te faciliteren of om bijvoorbeeld pilots op te zetten. Zie ons kernteam als katalysator van Zorg Op Afstand.’ Laura zegt dat het ziekenhuis van de toekomst er ook fysiek nog wel anders uit kan komen te zien. ‘Misschien kunnen we wel af met kleinere poli’s als we meer beeldbellen. En als we meer ziekenhuiszorg thuis kunnen bieden, kunnen we misschien ook wel af met minder klinische opnamecapaciteit. Of in elk geval kan de ligduur omlaag. Dat kan ook een antwoord zijn op een krappe arbeidsmarkt. Je hebt dan immers minder personeel nodig.’ Zo zijn er zelfs ideeën om te onderzoeken of er IC-patiënten zijn die direct vanaf de IC naar huis zouden kunnen met de juiste begeleiding thuis en monitoring op afstand. Laura: ‘Dat is echt nog wel ver weg, maar misschien kunnen we zo voorkomen dat een patiënt eerst nog een paar dagen in het ziekenhuis moet herstellen.’
Links: Laura Nijssen, Bedrijfskundig manager van het Deventer Ziekenhuis en lid van het kernteam Zorg Thuis
Rechts: Marleen Ruijter, Biomedisch Technoloog